بررسی مقایسه ای اثرات تجویز انسولین رگولار، دگزامتازون و فلونیکسین مگلومین در اندوتوکسمی تجربی القا شده توسط اشرشیاکلی سروتیپ o55:b5 در گوسفند دنبه دار ایرانی

در اردیبهشت 1390 تعداد 25 راس میش دنبه دار ایرانی به ظاهر سالم با وزن تقریبی 5/1±25 کیلوگرم انتخاب شدند. چهار هفته پیش از آغاز پژوهش، تمامی گوسفندان توسط آلبندازول (15 میلی گرم/کیلوگرم، خوراکی) و آیورمکتین (2/0 میلی گرم/کیلوگرم، زیرپوستی) مورد درمان ضدانگلی قرار گرفتند. در ادامه، میش ها به 5 گروه مساوی (5 میش در هر گروه) شامل انسولین 5/1، انسولین 3، فلونیکسین، دگزامتازون و کنترل تقسیم شدند. لیپوپلی ساکارید مستخرج از باکتری اشرشیاکلی سروتیپ o55:b5 با دز 20 میکروگرم/کیلوگرم در 250 میلی لیتر سرم فیزیولوژی رقیق شده و با نرخ 10 میلی لیتر/کیلوگرم/ساعت به صورت وریدی تزریق شد. مایع درمانی در کل گروه های درمانی توسط دکستروز 5% به همراه سدیم کلراید 45/0% در زمان 120 دقیقه پس از تزریق لیپوپلی ساکارید در مدت 180 دقیقه و با نرخ 20 میلی لیتر/کیلوگرم/ساعت انجام شد. داروها (انسولین رگولار، دگزامتازون و فلونیکسین مگلومین) در 60 دقیقه اول مایع درمانی به همراه تجویز مایعات، تزریق شدند. انسولین رگولار با دزهای 5/1 و 3 واحد بین المللی/کیلوگرم به ترتیب به گروه های انسولین 5/1 و 3 تزریق شد. گروه های فلونیکسین و دگزامتازون نیز به ترتیب فلونیکسین مگلومین و دگزامتازون را با دزهای 2/2 و 1 میلی گرم/کیلوگرم دریافت کردند. گروه کنترل تنها مورد تجویز لیپوپلی ساکارید و مایعات قرار گرفته و دارویی دریافت نکرد. نمونه های خون پیش از تزریق لیپوپلی ساکارید و در ساعات 1، 2، 3، 4، 5، 6 و 24 پس از تزریق آن اخذ شدند و سپس سرم از هرنمونه جدا شد و غلظت های سرمی هاپتوگلوبین، سرم آمیلوئید آ، فاکتور نکروز کننده توموری آلفا، اینترفرون گاما، سوپراکسید دیسموتاز، گلوتاتیون پروکسیداز، کلسترول، تری گلیسرید، اسیدهای چرب غیر ضروری، بتا هیدروکسی بوتیرات، پروتئین تام و آلبومین مورد ارزیابی واقع شدند. به منظور ارزیابی تفاوت آماری فاکتورهای مورد بررسی در ساعات مشابه در هرگروه از آزمون anova یک طرفه و تست تعقیبی lsd استفاده شد و تفاوت های آماری بین دو متغیر در یک گروه توسط آزمون p جفتی سنجیده شد. در انجام آزمون های آماری از نرم افزار spss بهره گیری شد و سطح معنی داری به میزان 05/0>p لحاظ شد. غلظت های سرمی هاپتوگلوبین، سرم آمیلوئید آ، فاکتور نکروزکننده توموری آلفا و ایترفرون گاما در ساعت سوم در گروه انسولین 3 به طور معنی داری کمتر از سایر گروه ها بود (05/0>p). میزان این فاکتورها در گروه انسولین 3 در ساعات 4، 5، 6 و 24 به طور معنی داری کمتر از گروه انسولین 5/1 بود (05/0>p). هیچ گونه تفاوت آماری معنی داری در غلظت اسیدهای چرب غیرضروری بین تمامی گروه های آزمایشی مشاهده نشد. بتاهیدروکسی بوتیرات در گروه های انسولین به گونه ای معنی دار، میزانی بالاتر از سایر گروه ها داشت و این میزان با رابطه ای غیرمعنی دار در گروه انسولین 3 بالاتر از انسولین 5/1 بود (05/0p). هیچ گونه تفاوت آماری معنی داری بین میزان تری گلیسرید در کل گروه ها مشاهده نشد (05/0<p). روند تغییرات آلبومین و پروتئین تام نیز در کل گروه ها معنی دار نبود (05/0<p). همچنین هیچ گونه تفاوت آماری معنی داری بین کل فاکتورهای اندازه گیری شده در گروه های دگزامتازون و فلونیکسین وجود نداشت (05/0<p). در نهایت می توان اینگونه نتیجه گرفت که انسولین رگولار می تواند به عنوان یک واسطه ضدالتهابی، در درمان اندوتوکسمی القا شده توسط اشرشیاکلی سروتیپ o55:b5 در گوسفند دنبه دار ایرانی عمل کند و اثرات آن وابسته به دز است. همچنین اثرات انسولین رگولار با دز 3 واحد بین المللی/کیلوگرم به گونه معنی داری بیش از فلونیکسین مگلومین و دگزامتازون با دزهای 2/2 و 1 میلی گرم/کیلوگرم است. نتایج مطالعه تجربی حاضر می تواند به عنوان شیوه نوینی در درمان اندوتوکسمی در طب نشخوارکنندگان کوچک به کار گرفته شود.